Onder het overkoepelende thema 'liefde', vertelt Artem (17) over zijn vrienden, familie, afkomst en zijn kijk over de situatie in Oekraïne.
Vanaf 18 mei worden de verhalen in tekst en beeld voorgesteld aan het grote publiek op ons stadhuis. De expo loopt tot en met 25 mei!
Tekst: MIJNLEUVEN / Foto's: Fidelis Boakye
Hey Artem, hoelang ben jij al in Europa?
Artem: "Ik ben verhuisd op mijn verjaardag, 8 november 2014. Tot mijn 10 jaar heb ik altijd in het centrum van Moskou gewoond. Niet écht aan het Rode Plein ofzo, maar wel binnen de ring."
Heb je daar een leuke tijd beleefd?
Artem: "Ik vond het daar heel tof, ik ging naar school, deed veel hobby’s… Maar als ik er nu naar terugkijk, is mijn beeld misschien toch een beetje veranderd. In die tijd waren er in Rusland ook al problemen in de politiek en was er heel wat discriminatie. In Europa doen ze veel moeite op het gebied van LGBTQ-rechten, of besteden ze veel aandacht aan je mentale gezondheid. In Rusland is dat eigenlijk het omgekeerde. Niemand geeft daar een fuck om je rechten als je een beetje uit de boot valt. Daar was het de bedoeling om gewoon mee te gaan met de groep en vooral niet anders te zijn."
"Ik heb thuis een Russische vlag, maar die ligt nu ergens diep verstopt in mijn kast"- Artem
Je beide ouders zijn ook van Rusland. Wat was dan de reden voor jullie vertrek naar België?
Artem: "Toen Putin in 2011 of 2012 voor de derde keer verkozen werd, voelden mijn ouders dat dat voor problemen ging zorgen. En zeker ook na de financiële crisis van 2008, die heel zwaar was in Rusland, voelden mijn ouders dat het nodig was om op zoek te gaan naar een plek waar ze een beter leven konden leiden. De druppel die de emmer deed overlopen was toen Rusland in 2014 Oekraïne binnenviel op de Krim. Mijn ouders wouden niet in een land wonen waar zoiets zomaar kon gebeuren. Ze hebben dan werk gevonden in België, waardoor we hier terecht zijn gekomen."
Dus je vond het niet erg om te vertrekken uit Rusland?
Artem: "Het was met mixed feelings. Langs de ene kant dacht ik: Oké, België, cool, het centrum van Europa! Maar ik vond het ook jammer om mijn thuis in Moskou achter te laten. Toen ik hier dan aankwam, vond ik niet dat ik in een totaal andere wereld was terecht gekomen. Oké, de mensen spraken hier wel een andere taal, maar voor de rest leken ze wel hetzelfde te doen hier. Ondertussen merk ik wel dat het leven hier wel degelijk anders is."
Wat vind je het leukste aan in Europa wonen?
Artem: "Het klinkt misschien saai om te zeggen, maar het politieke klimaat hier. Je krijgt hier meer kansen, je kan je zonder probleem verplaatsen door verschillende landen, je hebt het recht om te zeggen wat je denkt… Kritiek op de overheid wordt in Rusland echt gezien als een misdaad, bijvoorbeeld."
“Ik denk na in drie talen. Daardoor zeg ik soms in een Nederlandse zin ineens een Russisch woord. Alles zweeft door elkaar in mijn hoofd”- Artem
Zijn er ook dingen die je mist aan Rusland?
Artem: "Als kind is het volgens mij logisch dat je terugkijkt naar je jongere jaren als een geweldige tijd. En die beleefde ik in Rusland, dus ik had daar echt goede herinneringen aan. Mijn school, mijn huis, de schaakclub en de schermclub waar ik naartoe ging…
Als ik nu terugdenk aan die schermclub, dan heb ik wel door dat dat echt een heel strenge omgeving was. Ze scholden mij daar uit als ik iets fout deed! Ik zit nu ook bij een schermclub in Leuven, en daar is dat totaal niet het geval."
Voel je jezelf nu een Europeaan?
Artem: "Ik zit momenteel in een moeilijke periode met mezelf. Vroeger was ik Artem die Russisch is, maar ook een beetje Vlaams spreekt. In de toekomst wordt het waarschijnlijk Artem die Vlaams is, maar die ook een beetje Russisch spreekt. Op dit moment zit ik in de overgangsperiode waarin ik eigenlijk geen moedertaal heb. Ik kan niet per se beter Russisch spreken dan Nederlands of zelfs Engels."
Hoe voelt het om niet één moedertaal meer te hebben?
Artem: "Ik denk na in drie talen. Daardoor zeg ik soms in een Nederlandse zin ineens een Russisch woord. Alles zweeft door elkaar in mijn hoofd. Maar goed, ik vind het ook wel cool dat ik drie talen goed kan spreken natuurlijk."
Rusland zit nu in oorlog met Oekraïne. Vind je het daardoor soms moeilijk om te vertellen dat je in Rusland geboren bent?
Artem: "Soms wel. Als mensen mij vroeger de vraag stelden van waar ik afkomstig was, kon ik wel met enige trots zeggen dat ik uit Rusland kwam. Nu schaam ik mij een beetje over het feit dat ik Russisch ben, ook al hebben mijn ouders alles gedaan wat ze konden om te verhuizen. De meeste mensen verbinden mij uiteraard niet met de oorlog die nu bezig is, maar soms komt het toch boven. Ik deed een kamp in de Paasvakantie, en op de laatste dag liet ik bij een paar kinderen vallen dat ik Russisch was. Hun reactie was toen: “Oh, dus jij hebt Oekraïne veroverd!”"
“Niemand in Rusland geeft een fuck om je rechten als je een beetje uit de boot valt”- Artem
Kun je nog trots zijn op het land waar je geboren bent?
Artem: "Ik heb thuis een Russische vlag, maar die ligt nu ergens diep verstopt in mijn kast."
Voel je nu zelf de nood om je in te zetten voor de vluchtelingen uit Oekraïne? Of om je expliciet te kanten tegen de acties van Rusland?
Artem: "Ik voel mij misschien wel ergens verplicht om te helpen, maar het is ook vooral omdat ik voel dat ik iets goed wil doen. Het maakt eigenlijk niet uit dat het specifiek om mensen uit Oekraïne gaat. Ik denk dat er veel mensen zijn in België die de Oekraïners willen helpen, zonder dat ze zelf een link hebben met het land of met Rusland.
Mijn zus is een paar keer op tv geweest om te komen praten over de situatie. Ze vonden vaak niemand Russisch die zich op tv wilde uitspreken over de oorlog, maar mijn zus heeft dat dus wel gedaan. Daar vertelde ze eigenlijk een beetje hetzelfde als ik hier. Dat kan in België gelukkig wel!"
Humans of Europe werd uitgewerkt door Isabela Torres, Fidelis Boakye, Ben Salaets, Gabriela Darius en Emma Sablon.
Dit project werd ondersteund door Europa Direct Vlaams-Brabant ihkv. het Europees jaar van de jeugd.
