Internationale vrouwendag in 2023: overbodig of nog steeds nodig?
Tekst: Leda Broeckhoven / Foto: Younes Mounnadi
Mijn zus van 15 van kwam thuis met de mededeling dat jongens en meisjes nu soms gesplitst frisbeetraining gaan krijgen. Op mijn vraag waarom antwoordde mijn moeder; zodat de jongens niet afgeleid zijn door de meisjes. Ik stond versteld van die uitspraak. First of all: educate your sons?? Spreek jongens aan over dit onderwerp, leer hen dat dat niet acceptabel is en leer hen hoe je er tegenin kunt gaan als ze het zien gebeuren in plaats van de geslachten op te splitsen. Ik denk zelfs dat door die opsplitsing die uitspraak waarheid wordt, want jongens zijn daar veel minder mee bezig dan voorheen.
Er is al heel wat verbeterd, maar seksisme zit nog steeds overal. Het zit in woorden, in details, uitspraken, in ongewenste kussen en knipogen op straat. Kijk maar eens naar de gesloten zithouding van vrouwen en zelfs meisjes. Tel eens alle vriendinnen die aangerand zijn geweest. Abortuswetten die door mannen zijn beslist. No vulva, no opinion. Babbelende meisjes die zomaar als viswijven worden uitgescholden.
Als ik denk aan vrouwenrechten, gaan mijn gedachten meteen naar de vrouwen in Afghanistan, die sinds een paar jaar steeds minder rechten hebben door het regime van de Taliban. Iraanse vrouwen die hun haar knippen als protest tegen het onderdrukkende regime van de politie. Als je niet weet waar ik het over heb, zoek het op!
Als ik hun situatie vergelijkt met de onze, dan voel ik me vrij. Ik voel me soms zelfs vrijer dan een man. Ik kan nagellak en oorbellen dragen zonder angst om beoordeeld te worden. Ik mag mijn emoties uiten en ervaar minder groepsdruk. In tegenstelling tot vele andere plaatsen op de wereld heb ik een plek als jonge vrouw in de samenleving. Ik kan dromen en staan waar ik wil, al tril ik wel op drukke en onbekende plekken. Ik tril wanneer ik me onveilig voel en dat is vaak wanneer ik alleen op een drukke plek ben en een rok aan heb.
Ik voel me vrijer dan een man- Leda
Staart hij nu? Beeld ik me dat in? Is het toeval dat de dominante, aandacht vragende personen in groepen vaak jongens zijn? Overdrijf ik nu? Waarom wordt er naar mannen hun wildheid verlangd en wordt er bij vrouwen constant naar zachtheid verlangd? Waarom is het onhygiënisch wanneer een vrouw haar schaam- of okselhaar niet scheert? Volgens mij hebben mannen meer okselhaar hoor. Ik vraag me vaak af of bepaalde situaties een oorzaak zijn van onderliggend seksisme. Mijn eerlijke antwoord hierop is ja. Steevast ja, al laat ik dat niet altijd weten omdat ik bang ben voor de reactie. Zelfs bij leeftijdsgenoten durf ik er niet altijd iets op zeggen. Ik ben wel ontzettend dankbaar voor de mannen en jongens die wél echt luisteren. Maar ik ben het meest dankbaar voor alle vrouwen die voor ons hebben geleefd en die hebben gevochten voor wat wij nu als normaal beschouwen, zoals ons stemrecht.
Wat ik merk is dat mannen in mijn omgeving vaak lachen met allerlei seksistische dingen. Op die manier gaan we niet groeien. Spreek je vrienden erover aan. Wees degene die er iets van zegt. Ooit sloeg een onbekende gast op mijn kont bij het uitgaan. In plaats van het te laten zijn, vroeg ik hem vriendelijk of hij dat niet meer kon doen omdat ik dat niet fijn vond. Zijn reactie was positief. Toen ik met mijn vriendinnen in een rivier zwom, nam een man een foto van ons. Ik riep naar mijn niet zwemmende vrienden dat hij dat aan het doen was en voor ik het wist spraken ze hem aan om de foto te verwijderen. Mijn woede en verdriet blijft zitten, maar ik geloof echt dat rustige aansprekingen helpen. Al is dat niet genoeg.
Situaties waarin vrouwen viswijven worden genoemd, zouden onacceptabel moeten worden.- Leda
Ouders, (jeugd)verenigingen en vooral scholen moeten inzetten op educatie over seksisme. Situaties waarin meisjes viswijven genoemd worden moeten onacceptabel worden. Steek vrouwen in geschiedenislessen. Er zijn zo ontzettend veel belangrijke vrouwen gewist uit onze geschiedenis en dat doet mij emotioneel veel pijn. Als ik denk aan alle baanbrekende vrouwen die er voor ons zijn geweest, zoals Aletta Jacobs, de eerste vrouwelijke studente in Nederland, brengt mij dat hoop maar ook een hoop pijn omdat wij niks over hen leren. Al bij al heb ik genoeg vertrouwen om discriminatie bij vrouwen te blijven aankaarten.
Het is moeilijk om nu meteen iets aan systematisch seksisme te doen, maar in tegenstelling tot andere vormen van discriminatie geloof ik dat we het meeste kunnen groeien en veranderen via ieders eigen doen. Want vrouwen zitten overal. Spreek discriminatie aan, ook al voelt dat onwennig. Daarom is mijn boodschap voor de internationale vrouwendag van 2023: Praat, praat, praat over seksisme wanneer je het ziet of ervaart en luister naar elkaar zodat het stilletjes kan verdwijnen naar iets in een ver verleden.