De temperaturen deze zomer lopen hoog op en de ideale manier om af te koelen is een frisse duik in het water. Veel Leuvenaars trekken daarvoor naar de Vaart, maar dat mag eigenlijk niet. Waarom is dat verboden? En wat zijn dan de alternatieven?
Tekst: MIJNLEUVEN / Illustraties: Dorien Meulemans
Het stukje Vaart net achter de brug van de autostrade is op warme dagen een populaire zwemplek voor veel Leuvense jongeren. Toch is het geen officieel erkende plek om in open lucht te zwemmen en kan je dus een GAS-boete krijgen als je er een duik gaat nemen. Het is in Vlaanderen namelijk overal verboden om te zwemmen, tenzij het expliciet anders staat aangegeven.
Waarom zijn de regels zo streng?
De overheid laat zwemmen enkel toe als het veilig kan gebeuren en als er iemand de zwemplek kan uitbaten en verantwoordelijk is als er iets misloopt. Die laatste twee dingen zijn vaak het probleem. Steden en gemeenten hebben vaak niet het geld om redders aan te nemen en niet de tijd de veiligheid regelmatig te controleren.
Kunnen de regels dan niet aangepast worden?
In andere landen lijkt zwemmen in open water minder vaak een probleem. In Zwitserland mag je bijvoorbeeld op veel meer plekken zwemmen. Daar voorziet de overheid vaak laddertjes om in en uit het water te komen en vooral veel informatie over de stroming, de waterstand en de mogelijke risico’s. Het is dan aan de zwemmer zelf om in te schatten of het veilig is om te gaan zwemmen op eigen verantwoordelijkheid.
Verschillende organisaties zijn voorstander om het ook in België zo aan te pakken. Zeker omdat mensen de regels nu vaak toch al negeren en nu zonder informatie in open water gaan zwemmen. Als er meer informatie zou zijn en er een soort ‘wateropvoeding’ komt zodat we de risico’s zelf goed kunnen inschatten, zou het volgens hen een pak beter zijn dan de situatie nu.
Waarom is zwemmen in open water zo gevaarlijk?
Waarom is er zo veel nood aan informatie over het water en ‘wateropvoeding’? Is weten hoe je moet zwemmen niet genoeg? Jammer genoeg niet. Zwemmen in open water draagt meer risico’s met zich mee dan zwemmen in een zwembad. Dit zijn de grootste hindernissen:
- Waterkwaliteit: meren en rivieren zijn in België niet altijd even proper en kunnen een broeihaard zijn van bacteriën en virussen.
- Stroming: in grote rivieren is er vaak sterke stroming die je kan meesleuren.
- Temperatuurverschillen: dieper water kan vaak veel kouder zijn. Wie daarin terecht komt kan een ‘cold shock’ ervaren en beginnen hyperventileren en krampen krijgen in hun spieren.
- Obstakels: open water is vaak troebel waardoor je niet kan zien hoe diep het water is of welke scherpe stenen of voorwerpen er op de bodem liggen.
- Schepen: je bent als zwemmer in open water niet altijd alleen. Soms varen er ook bootjes en schepen die je niet altijd zien zwemmen en ook voor sterke stroming kunnen zorgen.
- Omgeving: als zwemmer kan je ook de dieren en planten beschadigen in en rond het water.
Redenen genoeg dus om toch altijd voorzichtig te zijn, zeker als er geen redders in de buurt zijn.
Waar kan ik dan in Leuven terecht om te gaan zwemmen?
In Leuven zijn er een paar opties om 100% legaal in het water te duiken bij warm weer. Je hebt de 3 zwembaden: Sportoase Leuven, Sportoase Wilsele en het zwembad van Kessel-Lo. Die zijn natuurlijk wel binnen en dat is jammer als de zon schijnt. Wie liever buiten in een zwembad zwemt kan terecht in het Provinciedomein in Kessel-Lo. Voor zwemmen in open water moet je in De Plas in Rotselaar zijn op 35 minuten fietsen van het station. Jammer genoeg is geen enkele van deze opties gratis.
Wat brengt de toekomst?
Meer zwemwater staat gelukkig wel op de Leuvense politieke agenda. Recent werd er nog actie gevoerd om de sluiting van het zwembad in het Provinciedomein tegen te gaan. Er liggen ook al een hele tijd plannen op tafel voor een zwembad in de Vaart bij OPEK, maar dat is een project op heel lange termijn. Voorlopig moet je het dus doen met de bestaande opties of extra vriendelijk zijn tegen die ene vriend of vriendin met een zwembad in de tuin.
