“Geef een stem aan scholieren, want zij zijn de toekomst.”

Ze zijn allebei belangrijke spelers in het onderwijsveld, maar vooral beiden Leuvenaar. We spraken over de uitdagingen van het onderwijs, Perron 3000 en uitgaan op de Oude Markt. 

Tekst & foto's: Simon Sterck

Om te beginnen kunnen jullie misschien voor de lezer jullie rol in de onderwijswereld eens toelichten.

Mauro: Ik ben voorzitter van de Vlaamse Scholierenkoepel (VSK). Het belangrijkste wat ik doe is de stem van alle Vlaamse scholieren vertegenwoordigen, zowel bij politici die de regels maken, als in het parlement en de media en op andere plaatsen waar ze het over onderwijs hebben.

Lalynn: Als Leuvens schepen van onderwijs ondersteun ik de Leuvense scholen, hun leerkrachten en leerlingen. Zo zijn we bijvoorbeeld mede-initiatiefnemer van SOM (samen onderwijs maken), ons onderwijsnetwerk. 

Jullie zijn beiden Leuvenaar, waar gingen/gaan jullie naar school en wat hebben jullie uit die tijd meegenomen?

Mauro: Ga ervoor, Lalynn…

Lalynn: Als kind ging ik naar het Sint-Norbertusinstituut in Heverlee en deed ik mijn middelbaar in het Heilig Hart-instituut. Het valt me op dat ons onderwijs een stuk diverser is geworden. In het lager was ik zowat de enige van kleur. Toen was diversiteit op school echt niet zo veel voorkomend, mijn zussen en ik waren ‘de diversiteit’. Ook Heilig Hart was een witte school. Ik merk nu dat dat wel wat impact heeft gehad over hoe ik naar mezelf en de samenleving kijk. Het is heel fijn dat scholen nu veel actiever met diversiteit aan de slag gaan; Er is nog veel werk, maar op 15 jaar tijd is er echt al veel veranderd.

Mauro: Ik ben eigenlijk geen ‘rasechte’ Leuvenaar. Ik woon hier pas een viertal jaar en zat dus niet in Leuven in het lager onderwijs. Ik zit wel al vijf jaar in het Sint-Pieterscollege, waar ik Humane Wetenschappen studeer.

Lalynn: (opgewekt) Aah dat heb ik ook gedaan!

Mauro: Ik vind het heel interessant om te zien hoeveel engagement er bij mijn medestudenten is en de manier dat daar op veel scholen, ook op de mijne, mee rekening gehouden wordt. Uiteindelijk kan een school enkel functioneren als er aan leerlingenparticipatie wordt gedaan.

Waar hangen jullie veel rond in je vrije tijd?

Mauro: Na school ga ik graag naar het stadspark en de Kruidtuin. Afgelopen jaar was ik vaak te vinden in OPEK. Daar heb ik met fABULEUS, een zalig productiehuis, een theaterstuk ‘Off The Record’ gemaakt. Met die voorstelling zijn we ondertussen aan het touren.

Lalynn: Ja, da’s wel echt een zalige plek hè.

Mauro: Inderdaad, daar zijn keiveel toffe organisaties die samenkomen, dus je zal me er nog regelmatig spotten. Ik ben natuurlijk ook heel erg benieuwd wat de vernieuwing van de Vaartkom gaat brengen, dat lijkt een ambitieus project te zijn.

Lalynn: Het gaat echt mooi zijn. Er gaat vooral ook heel veel groen bijkomen, ik kijk er naar uit. In mijn vrije tijd loop ik heel veel, zo kan ik de stress van mijn job wat beter aan. Daarom ben ik veel te vinden in het stadspark, het Provinciaal Domein,  de Kesselse Bergen… Al ben ik ook graag in de stad, op café, in het Depot, eigenlijk overal waar er mensen zijn om een goede avond mee te beleven, voor mijn leeftijd. Waar gaan jongeren nu eigenlijk uit, Mauro?

Mauro: Ik ga niet heel veel uit in Leuven, maar als ik uitga, is het uiteraard naar de Oude Markt…

Lalynn: En welke café’s zijn dat dan tegenwoordig?

Mauro: Eigenlijk lopen de meeste mensen gewoon wat op de markt, van daaruit wordt naar verschillende plekken gegaan. Een beetje rondhangen met vrienden dus.

Lalynn: Mijn leeftijdsgroep komt op andere plaatsen, dan zullen we tijdens het uitgaan elkaar waarschijnlijk niet te vaak tegenkomen.

Mauro: (lacht) Hopelijk. 

Vanwaar komt eigenlijk jullie engagement voor het onderwijs? 

Lalynn: Dat interesseert me wel, Mauro, want je offert er toch veel tijd voor op.

Mauro: Voor mij is het vertrokken vanuit een frustratie. Ik kan me wel eens ergeren aan dingen en durf zaken in vraag stellen. Dan vind ik dat je die bedenkingen ook moet uiten. Dat is begonnen in de leerlingenraad, daarna in PACT3000 (de Leuvense overkoepelende leerlingenraad) en nu in VSK. Onderwijs heeft een heel belangrijke impact op het leven van jongeren. Het is een groot deel van onze ontwikkeling en is dus ook een plaats om maatschappelijke problemen te veranderen. Ik hoop dat ik daaraan kan bijdragen.

Lalynn: Ja dat is zo. Geef een stem aan scholieren, want zij zijn de toekomst. Elk kind moet in Leuven de kans hebben om te groeien. Dat klinkt misschien wat wollig, maar ik geloof dat echt. School is niet gewoon een gebouw, maar een plaats waar iedereen samen ontwikkelt.

Mauro: Dat is ook zo, naast leerstof leren we daar ook sociale competenties. Al krijgt jammer genoeg niet elke leerling genoeg de kans om zijn talenten verder te ontwikkelen.

Dat brengt ons mooi bij de volgende vraag. Wat zijn volgens jullie nu de drie prioriteiten in het onderwijs?

Lalynn: Gelijke onderwijskansen, mentaal welbevinden en talent. Dat zijn ook mijn drie beleidsdoelstellingen.

Mauro: Die komen wel overeen met de mijne: mentaal welzijn, talent en het lerarentekort.

Lalynn: Maar alé, nu lijkt dat dat ik het lerarentekort geen prioriteit vind, natuurlijk wel hè! (lacht)

In Wallonië zal vanaf volgend schooljaar de zomervakantie ingekort worden. Mauro, jij sprak je recent uit tegen een Vlaamse variant hiervan?

Mauro: Ja, we hebben een bevraging gedaan bij scholieren. Daaruit kwam dat acht op tien zo een reorganisatie van de zomervakantie niet zag zitten. De zomervakantie voelt als enige vakantie aan als ‘echte’ vakantie. Als twee weken van die vakantie worden weggehaald en toegevoegd aan de herfst- en krokusvakantie, dan worden dat waarschijnlijk toch momenten van boekbesprekingen voorbereiden en studeren. Dat kan niet de bedoeling zijn.

Lalynn: Ook bij de leerkrachten en scholen hoor ik dat er geen groot draagvlak is. Wat vooral de uitdaging is, heeft te maken met bepaalde groepen jongeren die voorsprong krijgen op anderen tijdens de vakanties. Ze doen (taal)kampen, reizen… waardoor de kloof tussen scholieren uitvergroot wordt. We moeten er met de stad voor zorgen dat iedereen geprikkeld blijft tijdens de vakantie, weg van de schoolbanken. Een uitgebreid aanbod van speelpleinwerkingen, voor iedereen, is hiervan een voorbeeld. Elk kind moet in hun vol potentieel kunnen bloeien. 

Even een andere vraag, Perron 3000, het plan om Paridaens, HDC en SPC te fusioneren, is ondertussen al een tweetal jaar afgemeld, hoe kijken jullie terug en zien jullie nog toekomst in een soortgelijk project?

Lalynn: Conceptueel vond ik dat een interessant idee, zo een brede eerste graad. Onderzoek heeft aangetoond dat het goed is voor de ontwikkeling van jongeren om nog niet direct voor een richting te moeten kiezen. Er is volgens mij wat ongelukkige communicatie gebeurd. Ik kan niet helemaal inschatten waar dat is misgelopen, maar ik hoor wel graag je feedback, want jullie zaten er wel natuurlijk middenin…

Mauro: Ja, het zal wel zijn (lacht). Ik denk dat het vooral rond de communicatie en de manier waarop is misgelopen. Perron 3000, hoe dat het op dat moment eruit zag, was het schoolvoorbeeld van hoe leerlingenparticipatie niet werkt. Daardoor zat er toen geen toekomst meer in dat plan. Ik hoop dat als ze er opnieuw over nadenken, ze het veel participatiever aanpakken. Ouders, leerlingen en leerkrachten moeten dan vanaf het begin betrokken worden.

Lalynn: Er moet inderdaad een draagvlak zijn, de hele discussie geeft wel voer voor boeiende rondetafelgesprekken over “het onderwijs van morgen”. 

De jongeren van Youth for Climate Leuven gaven in de vorige editie van dit magazine aan dat ze veel te weinig les krijgen over het klimaat. Herkennen jullie dit probleem en hoe kan dit opgelost worden?

Mauro: Dat is effectief een probleem. Leerkrachten hebben nog niet genoeg kennis over het klimaatprobleem. Het duurt vaak jaren eer dat nieuwe wetenschappelijke kennis tot in de klas en schoolboeken komt. Niet enkel rond het klimaat, maar ook over andere thema’s. De leerstof die we op school leren, ligt ver van de leefwereld van jongeren. Een gemiste kans om jongeren oprecht te boeien. Daarom kan het heel verrijkend zijn om externe experten vaker voor de klas te laten spreken.

Lalynn: Dat klopt volgens mij wel. Het duurt even om een thema in de leerplannen te krijgen. Al merk ik dat jongeren wel echt mee de agenda kunnen bepalen. Jullie komen al even op straat voor het klimaat en dat versnelt wel echt het tempo: met School 2030 wordt er zo vanuit de stad al op school aan het klimaat gewerkt. Hetzelfde gebeurt met LGBTQ+ en alles wat met gender heeft te maken. Onderschat daarnaast de kracht van enkele gemotiveerde leerkrachten niet. Als zij iets doen rond een thema, inspireren ze ook weer andere leraren en scholen. Hun enthousiasme zorgt voor een sneeuwbaleffect.

Mauro: Het blijft jammer dat alles moet gegeven worden in functie van de leerplannen, zo is er geen ruimte meer voor andere dingen en worden die gemotiveerde leerkrachten vaak afgeremd. 

We zijn aan het einde van ons gesprek gekomen. Is er misschien nog een laatste boodschap die jullie aan de Leuvense jeugd willen meegeven?

Mauro: Het is ondertussen duidelijk dat leerlingen mee de school maken. Dus ik hoop dat ze leerkrachten en directies durven aanspreken, en zo hun ideeën geven vanuit de leerlingenraad, PACT3000 of iets anders. Kom op voor wat je belangrijk vindt.

Lalynn: Jongeren mogen echt weten dat hun stem gehoord wordt en dat ze de agenda kunnen bepalen. Da’s goed dat je dat doet en blijf dat echt gewoon doen. Want je maakt zo echt een verschil, onderschat je eigen impact nooit.

Hartelijk bedankt om tijd vrij te maken voor dit interview.