Migratie is een woord dat vele ladingen dekt en dat van alle tijden is. Mensen hebben zich immers eeuwenlang verplaatst in de wereld. De huidige vluchtelingenstroom maakt het alweer een hot topic, maar mensen migreren om verschillende redenen. Ze zoeken een ander en hopelijk beter leven, gaan de liefde van hun leven achterna of vinden een uitdagende job in het buitenland. De zussen Jana (16) en Luna (14) zijn hier geboren, volgden acht jaar geleden hun ouders naar Tsjechië en kwamen onlangs terug in België wonen. Zij vertellen hun bewogen verhaal.
Vertrekken
Luna: “Papa kon voor zijn job in Praag gaan werken, daarom vertrokken we met het hele gezin naar Tsjechië. We waren toen zes en acht jaar oud. In het begin was het heel moeilijk om ons aan te passen: ver van familie en vrienden in een vreemde stad met een andere taal. We zijn er uiteindelijk vier jaar gebleven, maar we hebben nooit Tsjechisch geleerd. Mama en papa probeerden het wel, maar het bleek zo’n moeilijke taal dat ze het opgaven.”
Jana: “Wij gingen al die tijd naar een internationale school, waar iedereen Engels spreekt. Dat ging eerst niet zo vlot en we moesten bijles Engels als tweede taal volgen. Jana had gelukkig een Nederlandstalig meisje bij haar in de klas zitten die voor haar kon vertalen, ze werden beste vriendinnen. Luna kon geen woord Engels en voelde zich eerst ongemakkelijk, maar na een half jaar begon het te wennen.”
Luna: “Het was de bedoeling twee à drie jaar in Tsjechië te blijven, maar het werden er vier. Dat vonden wij helemaal niet erg. Het was juist fijn dat ons verblijf daar werd verlengd, want we hadden er een leuke school en woonden er in een rustige omgeving in het mooie Praag. Daarna vertrokken we voor enkele jaren naar Düsseldorf in Duitsland, ook daar hebben we heel fijne herinneringen aan. Af en toe bezoeken we onze vrienden in Düsseldorf nog eens en het voelt nog steeds als thuis. ”
Engels is mijn taal
Jana: “Intussen spreken we liever Engels dan Nederlands. Zowel in Duitsland als in Tsjechië gingen we naar een internationale school waar Engels als standaardtaal werd gebruikt. We maakten er ook vrienden die afkomstig zijn uit zowat alle werelddelen. Met onze ouders spraken we wel steeds Nederlands en we kregen Nederlandse les, eerst op school en nadien via afstandsonderwijs bij het Vlaamse D-Teach. Dat vergemakkelijkte het een beetje toen we vorig jaar terug in België toekwamen.”
Luna: “Wanneer we tegen elkaar spreken, doen we dat in het Engels. Dat gaat automatisch zo. We schakelen heel makkelijk over tussen het Nederlands en het Engels. Toen we hier op school toekwamen, moesten we alweer heel wat bijles volgen. Gelukkig hadden onze ouders een Vlaamse school gezocht die rekening wilde houden met het feit dat we een ander schoolsysteem gewoon waren. We moesten ons alweer aanpassen, maar hoe vaker je dat doet, hoe makkelijker dat gaat, lijkt wel. Waarschijnlijk was het ook niet de laatste keer, voor hogere studies zullen we ongetwijfeld nog naar het buitenland gaan.”
Na 7 jaar in het buitenland, voelde terugkeren naar België niet als thuiskomen- Luna
Internationaal schoolsysteem
Jana: “Als je het ons vraagt, zijn internationale scholen veel leuker dan Vlaamse scholen. Er worden hier veel meer toetsen afgenomen. En de buitenschoolse activiteiten, waarvoor je je hier moet aansluiten bij een sportschool of een academie, maken in internationale scholen gewoon deel uit van het curriculum. Zo zaten we in het volleybal- en atletiekteam van onze school, waarbij we met klasgenoten samen wedstrijden speelden, zelfs in Kopenhagen en Antwerpen. Samen spelen en voor elkaar supporteren, dat schept een band. Die leuke sfeer en teamspirit missen we nu wel.”
Luna: “We stonden niet meteen te springen om uit Duitsland te vertrekken en naar België te komen. We zijn hier wel geboren, maar evengoed is Duitsland en ook Tsjechië onze thuis. Toen we hier toekwamen, voelde dat na zeven jaar in het buitenland helemaal niet als thuiskomen. Op school konden we op heel wat aandacht rekenen van onze klasgenoten. Als we één tip kunnen geven, dan is het dat je daar dankbaar gebruik van moet maken om zo snel mogelijk vrienden te maken. Dat is de enige manier om je vlug goed te voelen in je nieuwe omgeving.”
GESPREK MET EEN EXPERT
Stichting Vlamingen in de Wereld
Jessica Jacobs werkt bij Vlamingen in de Wereld, een belangenorganisatie voor Vlamingen die in het buitenland willen wonen.
Hoe bereid je je voor op een migratie?
“Door er veel over te praten. In eerste instantie met je ouders, zodat jij weet wat hun plannen zijn en zij weten hoe jij je daarbij voelt. Het is een heel spannende gebeurtenis die verschillende gevoelens kan oproepen. Het lijkt angstaanjagend om je vrienden en familie achter te laten en het is ook heel normaal dat dat je verdrietig maakt. Maar je zal nieuwe vrienden maken en ook je huidige vrienden kunnen nog veel voor je betekenen via telefonisch contact of wanneer jullie bijvoorbeeld bij elkaar op bezoek komen.”
Welke effecten kan zo’n verandering in je leven hebben?
“In het begin kan een migratie angst veroorzaken. Angst dat je nieuwe omgeving je niet zal aanvaarden omdat je anders bent, of omdat je hun taal niet spreekt. Het is dan heel belangrijk om een sociaal netwerk op te bouwen. Stel je open voor de nieuwe cultuur en andere mensen. Wanneer je in een heel andere cultuur terecht komt, zal je ook merken dat gewoonten erg verschillen. Je kan jezelf niet helemaal veranderen, maar je kan wel respect tonen voor anderen. Wat jij als beleefd ervaart, vindt iemand uit een andere cultuur misschien juist ongepast. Geef jezelf tijd om bij te leren en te integreren.”
Hoe doe je dat, integreren?
“Een integratie gaat langzaam en verloopt vaak in verschillende fases. Enthousiasme, teleurstelling en herwonnen zelfzekerheid wisselen elkaar af. Je went stilaan aan de nieuwe omgeving, cultuur en leert mensen uit je nieuwe omgeving kennen. Het helpt wanneer je iemand kent die in een gelijkaardige situatie zit of zich kan herkennen in hoe jij je voelt. Zo’n mensen vind je bijvoorbeeld via onze organisatie. Praat erover, zo voel je je niet alleen. Ook een bezigheid, zoals naar school gaan, werken en hobby’s bevorderen een integratie.”
Heb je zelf plannen in het buitenland? Neem een kijkje op www.viw.be.
