Steeds meer jongeren ervaren druk. Druk op school, druk door sociale media en druk over hun zelfbeeld. Dat blijkt niet alleen uit verschillende onderzoeken, we zien het zelf ook in onze omgeving. Soms is de stress zelfs zo groot dat jongeren grijpen naar alcohol en drugs.
Tekst: Ana, Céleste, Chloë,Chloé, Elias, Gemma, Hanne, Helena, Jade, Janne, Jolien, Laura, Léa, Marie, Marieke, Morgane, Mouna, Rand, Robbe, Sara, Yanne-Bo en Zoë van het 5de jaar Humane Wetenschappen in Sancta Maria Leuven.
Begeleiding en samenstelling: Johanna Laurent
DRUK OP SCHOOL
Dertig procent van de jongeren ervaart een problematische prestatiedruk. Dat bleek onlangs uit een enquête van de socialistische mutualiteit. Als we een rondvraag doen bij de leerlingen op onze school, geeft de meerderheid aan dat ze stress ervaart door de school. Die stress uit zich vooral in fysiek klachten zoals buikpijn, hoofdpijn en vermoeidheid. Ze hebben het gevoel dat ze moeten presteren en dat er weinig tijd is om te ontspannen.
Als we onze leerkrachten erover aanspreken, bevestigen ook zij dat er nu meer druk is dan toen ze zelf nog op de schoolbanken zaten. “Leerlingen vallen steeds vaker uit of krijgen een burn-out’, zegt een leerkracht. Nochtans moeten jongeren nu minder vanbuiten leren dan vroeger. “Sommige jongeren weten niet meer wat het betekent om ‘zich pijn te doen’ door hard te werken”, zegt meneer Possemiers, leraar geschiedenis.
Dat de druk op school vandaag hoger is, valt dus niet te betwijfelen. Maar daarnaast spreekt iedereen ook over een ‘nieuwe’ druk: naschoolse activiteiten worden serieuzer genomen en vragen meer tijd. En ook de druk van sociale media doet daar nog een schepje bovenop.
Ik voel zeker de druk om regelmatig iets op sociale media te posten- Maud
DRUK DOOR SOCIALE MEDIA
Instagram, TikTok, Facebook, Twitter, Snapchat: bijna alle jongeren zijn eraan verslingerd. Sociale media zijn leuk, maar tegelijkertijd ook een bron van stress. Uit onderzoek blijkt dat 1 op 4 meisjes die sociale media gebruiken, druk voelt om online leuk en mooi over te komen. Een influencer en een ‘gewone gebruiker’ getuigen.
JANA PUT
20 jaar / 500 volgers
“Het kan mij eigenlijk weinig schelen of ik veel of weinig volgers heb. Ik volg zelf liefst mensen die ik ken en laat ook alleen maar mensen op mijn account toe die ik ken. Influencers volg ik niet, ik ken er zelfs geen. Ik voel ook geen druk om de hele tijd te posten op sociale media. Het is wel leuk om inspiratie op te doen als je iemand ziet met een leuke smaak. Over het algemeen denk ik niet dat ik veel tijd besteed aan sociale media. Ik doe liever andere dingen, zoals sporten of Netflix kijken.”
MAUD VAN DER VORST
21 jaar / 45 200 volgers / influencer
“Ik voel zeker de druk om regelmatig iets op sociale media te posten. Als influencer werkte ik al samen met bepaalde merken en dan moet je wel op tijd wat posts online zetten. Ik probeer wekelijks iets op Instagram en YouTube te zetten en post dagelijks een Instagram Story of iets op TikTok. Mijn volgers zijn redelijk jong, dus daar houd ik wel rekening mee. Ik probeer bv. niets over alcohol te posten om hen niet op een negatieve manier te beïnvloeden. Ik merk wel dat mijn volgers vaak doen wat ik ook doe of dingen kopen die ik ook koop. Ik volg zelf ook heel wat influencers en laat mij ook wel eens beïnvloeden door wat zij posten. Ik ben ondertussen ook begonnen op TikTok. Toen één van mijn filmpjes viraal ging, volgden de volgers heel erg snel. Ik heb er ondertussen zo’n 45.200, maar ik ben ervan overtuigd dat iemand met pakweg 500 volgers evengoed een influencers voor vrienden kan zijn.”
DRUK OVER UITERLIJK
Heel wat jongeren maken zich zorgen over hun uiterlijk. Te groot, te klein, te dik, te dun: het zijn complexen die je zelfbeeld geen deugd doen. Omdat we wel eens wilden weten hoe de jongeren uit onze school over zichzelf denken en of ze druk ervaren, legden we 40 meisjes en 7 jongens een vragenlijst voor.
1. Zijn jongeren blij met hun uiterlijk?
Uit ons onderzoek blijkt dat 77,5 procent van de ondervraagden tevreden is met hoe ze eruit zien. Wat opvalt is dat 12,5 procent helemaal niet blij is met zijn uiterlijk. De meerderheid van de jongeren geeft aan dat ze sporten of op hun voeding letten om zo het perfecte lichaam te proberen krijgen.
2. Schoonheidsdruk?
Iedereen ervaart wel eens de druk om wat mooier te zijn. Wat ons opvalt, is dat meer dan de helft van de jongeren deze druk krijgt door om te gaan met leeftijdsgenoten. Ook ouders spelen en belangrijke rol, want bij de meeste jongeren wordt er thuis commentaar gegeven op de outfit die ze dragen.
3. Chirurgie, yes or no?
Hoewel 77,5 procent van de jongeren iets zou willen veranderen aan zichzelf, overweegt bijna niemand om plastische chirurgie te doen. Zelfs niet als het gratis zou zijn. De ondervraagde jongens en meisjes zouden het liefst iets aan hun armen of buik veranderen.
VLUCHTEN IN DRANK EN DRUGS
Steeds meer jongeren zoeken hun toevlucht in alcohol en drugs. Doen ze dit om te ontsnappen aan alle druk of puur voor de fun? We spraken met enkele voor- en tegenstanders, die omwille van privacy redenen een schuilnaam kregen.
Alcohol en drugs kunnen leuk zijn, tot je op de negatieve gevolgen botst. Er onverantwoord mee omgaan, kan zware gevolgen hebben zoals afgevoerd worden naar het ziekenhuis, black-outs krijgen of zware letsels oplopen. Er zijn ook andere, gezondere manieren om met druk en stress om te gaan.
Er wordt niet alleen voor of na de schooluren gebruikt, sommigen dealen ook stiekem op de speelplaats of tijdens de les- Mathis
MATHIS is een jongen van 17 jaar. Hij heeft nog nooit geëxperimenteerd met drugs, maar komt er wel dagelijks mee in aanraking.
“Zelf neem ik geen drugs. Ik vind het slecht voor mijn gezondheid en het interesseert mij ook gewoonweg niet. Bij ons op school is het wel helemaal ingeburgerd. Vooral wiet, xtc, paddo’s, ketamine en MDMA. Het wordt niet alleen voor of na de schooluren gebruikt, sommigen dealen ook stiekem op de speelplaats of tijdens de les. Wiet wordt echt gezien als de normaalste zaak van de wereld. De meeste doen alsof het een gewone sigaret is, maar dat is allesbehalve het geval natuurlijk. Ik denk dat jongeren ermee beginnen uit nieuwsgierigheid. Ze willen gewoon weten hoe het voelt, welk effect het heeft. Zo zijn veel van mijn vrienden begonnen in ieder geval.”
MAJA is 17 en drinkt geen alcohol.
“Het is een gewoonte onder jongeren om te ‘preboozen’ voor ze gaan feesten. Dat doen ze omdat ze op die manier al in een goeie sfeer komen. Vaak zetten vrienden elkaar onder druk om mee te drinken en omdat ze erbij willen horen, durven ze geen nee zeggen. Ik drink geen alcohol en ben ook niet van plan om dat te doen. Ze hebben al vaak een glas tegen mijn mond gehouden,maar toch heb ik het karakter om dat af te wijzen.”
HARRY is 17 jaar en kwam al meermaals in aanraking met drugs.
“Op mijn 12de kwam ik voor het eerste in contact met drugs en op mijn 14de ben ik zelf beginnen gebruiken. Ik leerde het kennen door televisie en mijn vrienden, maar het is vooral door mijn vrienden dat ik er zelf mee begonnen ben. Een tot twee keer per maand rook ik wiet, in de vakantie wat vaker. Ik heb ook al eens ketamine genomen, maar dat doe ik niet meer. Mijn ouders gaan er niet mee akkoord dat ik drugs neem, maar ze weten het wel. Ze willen eigenlijk dat ik afstand neem van bepaalde vrienden omdat ze mijn druggebruik beïnvloeden. Maar dat wil ik niet, het zijn en blijven mijn vrienden, met of zonder drugs. Zelf deal ik niet. Maar als het op school niet lukt, zou ik het wel overwegen want het betaalt goed. Mijn portemonnee lijdt wel onder mijn gebruik. Drugs zijn heel duur. Ik probeer er wel op te letten dat ik niet verslaafd word.”
Wie hier vragen over heeft of graag met iemand wil praten, kan contact opnemen met het JAC Leuven via jac@cawoostbrabant.be of het gratis telefoonnummer 0800 13 500.