"De minste prikkel zorgde voor een emotionele uitbarsting"

Sinds Liesa (25) weet dat ze hoogsensitief is, leeft ze bewuster, trager. Toch benadrukt ze dat ze haar hoogsensitiviteit niet als iets negatief ervaart. “Het is soms lastig, maar eens je er mee leert omgaan, is het vooral iets positief”. mijnLeuven luisterde naar haar verhaal.
Tekst: Cindy Van Asselbergh / Foto’s: Mathijs Vantrappen

"Ik heb altijd al het gevoel gehad dat ik emotioneler ben dan andere mensen. Sociale relaties verliepen bijvoorbeeld altijd al heel moeilijk voor mij. Toch drong het pas tijdens mijn tienerjaren tot me door dat ik echt anders was.
Voordien deed ik altijd wat er van me verwacht werd maar naarmate ik ouder werd en ging studeren, moest ik mijn eigen weg zoeken. Tot op dat moment had ik dat nooit gedaan. Dat zorgde voor een innerlijk conflict. Langs de ene kant wilde ik graag alleen zijn, langs de andere kant wilde ik aandacht en waardering van anderen. Ik wist niet hoe ik daarin een evenwicht kon vinden, en daar heb ik lange tijd mee geworsteld. Uiteindelijk werd het zo erg dat zelfs de minste prikkel zorgde voor een emotionele uitbarsting. Wanneer ik dan weer rustiger werd, begon ik op het internet te zoeken naar wat er aan de basis van mijn gevoeligheid kon liggen.”

“Pas in juli 2016 kwam ik tijdens een zoveelste internetzoektocht terecht bij de ‘Myers-Briggs Type Indicator’ (MBTI), een persoonlijkheidstest gebaseerd op het gedachtegoed van de bekende psycholoog Jung. Kenmerkend aan mijn persoonlijkheidstype is dat je veel met jezelf worstelt en moeilijk anderen vindt die gelijkaardig zijn. Naarmate ik meer informatie opzocht, vielen de puzzelstukjes in elkaar. Ik herkende me in getuigenissen en ontdekte dat hoogsensitiviteit vaak voorkomt bij mensen met mijn persoonlijkheidstype. Ik had al wel vaker van de term ‘hoogsensitief’ gehoord, maar wat ik er dan over las, ging vooral over fysieke prikkels.”

OPLUCHTING
“Het was voor mij een opluchting om na al die tijd te weten wat er anders was aan mij. Het besef dat ik niet alleen was, bracht een bepaald soort rust. Al heel mijn leven botste ik op onbegrip wanneer ik emotioneel werd zonder reden. Daardoor voelde ik me vaak erg slecht. In onze westerse maatschappij heerst de visie dat je ‘hard’ moet zijn, niet flauw mag doen. Als hoogsensitief persoon pas je niet in dat beeld.”

“Sinds ik weet dat ik hoogsensitief ben, ben ik me bewuster van het feit dat ik overprikkeld kan raken. Wanneer ik nu terugkijk, besef ik dat de vele emotionele uitbarstingen doorheen de jaren eigenlijk gewoon te wijten waren aan het feit dat ik overprikkeld was. Nu voel ik veel beter aan wanneer ik rust nodig heb. Die rust gun ik mezelf ook. Dan neem ik een time-out en zorg ik dat er zo weinig mogelijk stimuli zijn. Ik probeer ook vaker actief tot rust te komen, door bijvoorbeeld te wandelen in de natuur.”

BEWUSTER PLANNEN
“Het is niet altijd makkelijk om aan te voelen wanneer ik overprikkeld raak. Dat is nog steeds een zoektocht. Ik probeer vooral dingen bewuster te plannen. Reizen vul ik nu bijvoorbeeld anders in. Het tempo waaraan ik dingen bezoek tijdens een citytrip ligt een stuk lager dan bij anderen.”

“Ik merk dat hoogsensitiviteit iets is wat vaak niet begrepen wordt door anderen. Mijn partner is eigenlijk de enige persoon waarmee ik er goed over kan praten, verder hebben weinig mensen in mijn omgeving weet van mijn hoogsensitiviteit. Op Facebook zit ik sinds kort in een groep met allemaal mensen die hoogsensitief zijn. Daar heb ik het gevoel alles te kunnen bespreken. Iedereen is er positief, terwijl mensen die niet hoogsensitief zijn vaak al snel vinden dat je overdrijft of dramatisch doet.”

POSITIEF
“Sinds kort heb ik contact opgenomen met een therapeut, omdat ik denk dat het zou helpen te praten over hoe ik me voel en over het parcours dat ik al heb afgelegd. Het is voor mij wel belangrijk dat die persoon zelf ook hoogsensitief is, omdat ik het gevoel heb dat iemand anders nooit volledig kan begrijpen hoe het is. Hoog- sensitiviteit wordt vaak gezien als iets negatief, terwijl het ook heel wat positieve kanten heeft. Ik ben heel empathisch, intuïtief en fantasierijk. Al die dingen maken mij tot wie ik ben, ik zou niet meer zonder ze kunnen. Ik zou ook niemand anders willen zijn. Het is soms lastig, maar eens je er mee leert omgaan, is het vooral iets positief.”

Gesprek met een expert
DR. MARINA AVAU

Wat is hoogsensitiviteit precies?
“Hoogsensitiviteit bestaat uit drie facetten. Het eerste is overprikkeling, dit is de reactie op een teveel aan ervaren zintuiglijke prikkels (bijvoorbeeld lawaai of bepaalde geuren). Ten tweede is er de sensitiviteit, bij hoogsensitieven kan een ‘diepere informatieverwerking’ worden aangetoond met hersenscans. Ten slotte is er reactiviteit, dit is het overspoeld raken door (emotionele) stimuli.

Daarnaast worden hoogsensitieven ook vaak gezien als erg intuïtief. Dit zou vooral samenhangen met de diepere informatieverwerking. Er worden meer subtiele signalen opgevangen en er worden tegelijk ook meer connecties gelegd. Dit leidt tot het beter aanvoelen van wat er zich afspeelt bij anderen in de omgeving.

Belangrijk bij hoogsensitiviteit is een goede diagnose. Gelijkaardige symptomen kunnen bijvoorbeeld voorkomen bij een beginnende burn-out of als uiting van een vroeger trauma. Afhankelijk van de diagnose zijn andere begeleidingsvormen aangewezen. Wat wel steeds terugkomt is de nood aan persoonlijke ‘recup-tijd’. Hoogsensitieven ervaren alles intenser en raken daardoor vlugger uitgeput. Jezelf ‘eigen’ tijd gunnen door bijvoorbeeld te wandelen, schilderen of naar muziek te luisteren, kan al enorm helpen.”

Wat kan je als vriend of vriendin van iemand die hoogsensitief is, doen om te helpen?
“De omgeving kan een hoogsensitief persoon steunen door begrip op te brengen wanneer de persoon niet aansluit bij een druk sociaal gebeuren maar een activiteit alleen of in beperkt gezelschap verkiest. Hoogsensitieven zijn niet asociaal, integendeel. Maar als je zo makkelijk overweldigd wordt door allerlei prikkels, is het soms moeilijk je plek te vinden in onze huidige samenleving waar prikkels continu aanwezig zijn.”

Voor meer info: boek Elke Van Hoof - Hoogsensitief